Rüzgar santalleri enerji üretimi için çevreye en az zarar veren seçenekler arasında yer alsalar da, önemli sayıda kuş ve yarasa kaybına yol açarlar. Kanadının ucu saatte 300 km hızla dönen türbinlerden kuş ve yarasaların kaçması zordur. Yarasaların üreme oranları düşük olduğu için ölenlerin telafisi uzun yıllar sürer.

Santralin ekolojik etkisinin tespit edilmesi için, yıllık kuş ve yarasa ölümünün hesaplanması gerekir. Yıllık tahminler elde edilmeden, alınacak önlemlerin başarılı olup olmadığı anlaşılamaz. Yıllık zaiyatın hesaplanması üç aşamada gerçekleşir:

  • Rutin yer taramalarıyla ölü hayvanların bulunması
  • Sahada yürütülen deneysel çalışmalar ile “gözlemci etkinliği” ve “leşçil aktivitesi” gibi parametrelerin hesaplanması
  • İlk iki basamaktan gelen karkas gözlemleri ve deneysel çalışma verilerinin istatistik modelleri ile analiz edilmesi

Rutin yer taramalarında gözlemciler türbinlerin altında yürüyerek kuş ve yarasa karkası arar. Bu tarama hayvanların aktif olduğu dönemlerde (örn., ilkbahar başı ile sonbahar sonu arasında) her hafta her türbin altında yapılmalıdır.

Bulunan karkaslar, gerçek zayiatın ancak küçük bir bölümünü temsil eder. İkinci adımda, gerçek mortalitenin tahmin edilebilmesi için başka bazı faktörlerin etkisini deneysel yöntemlerle ölçmek gerekir:

  • Karkasların büyük bölümü örneklem alanının dışına düşer ve bitki örtüsü altında kaybolur.
  • Arayıcı ne kadar dikkatli, deneyimli ve özenli olursa olsun, bulunabilir durumdaki karkasların %100’ünün tespit edilmesi mümkün değildir.
  • Birçok karkas, henüz bulunamadan, köpek, tilki, karga gibi leşçil hayvanlar tarafından ortadan kaldırılır.

Karkas gözlem ve deneysel çalışma verilerini uluslararası camiada kabul görmüş istatistik analiz yöntemleriyle işleyerek yıllık zaiyat tahminleri yapılır. Bu şekilde yıl boyunca ölen hayvan sayısı ortaya çıkarılır. Mortalite, örneğin her bir türbin için, belirli bir canlı grubu için ya da –yıllık, mevsimlik, aylık, haftalık gibi– belirli bir zaman dilimi için ayrı ayrı hesaplanabilir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre, en yüksek risk oluşturan türbinler ve en yüksek riskin yaşandığı zaman dilimleri tespit edilir.

Mortalite tahminleri ile göçmen kuşların korunması için en kritik zamanlarda önlemler alınabilir.

Yarasa ölümlerinin azaltılması için en etkili yöntem, türbinlerin dönmeye başladığı rüzgar hızının (İng. cut-in speed) bir miktar yukarı çekilmesidir. Örneğin, 3 m/s’ye dönmeye başlayan türbinin 5 m/s’den dönmemesi sağlanarak, yarasa ölümleri azaltılabilir. Yarasalar düşük rüzgar hızlarında uçmayı tercih ederler. Rüzgar enerji üretimi de düşük rüzgar hızında az olur. Dolayısıyla, bu yöntemle yarasa ölümleri büyük oranda azaltılabilirken, enerji üretimi kaybı minimum seviyede olur.

Ayrıca nasel seviyesinde yerleştirilen yarasa ses dedektörleri, türbinlerin SCADA sistemiyle entegre çalışır, yoğun yarasa aktivitesi olan saatlerde devreye girer ve türbin durdurma süresini en düşük seviyeye indirebilir.